.
.
نام محله های قدیمی تهران
.
.
شاید هر روز نام چند محله تهران را بشنویم بی آنکه بدانیم چرا به این نام ها معروف شده اند
.
با استفاده از منابعی چون کتاب اول و ویکی پدیا و دیگر منابع در وب ، اطلاعاتی درباره نام برخی محله های تهران گردآوری شده که در ادامه می خوانید :
.
.
سید خندان
.
سید خندان نام ایستگاه اتوبوسی در جاده قدیم شمیران بوده است
.
سیدخندان پیرمردی دانا بوده که پیش گویی های او زبانزد مردم در سی یا چهل سال پیش بوده است
.
دلیل نامگذاری این منطقه نیز احترام به این پیرمرد بوده است
.
.
فرمانیه
.
در گذشته املاک زمین های این منطقه متعلق به کامران میرزا نایب السلطنه بوده و بعد از مرگ وی به عبدالحسین میرزا فرمانفرما فروخته شده است
.
.
فرحزاد
.
این منطقه به دلیل آب و هوای فرح انگیزش به همین نام معروف شده است
.
.
شهرک غرب
.
دلیل اینکه این محله به نام شهرک غرب معروف شد ، ساخت مجتمع های مسکونی این منطقه با طراحی و معماری مهندسان آمریکایی و به مانند مجتمع های مسکونی آمریکایی بوده و در گذشته نیز محل اسکان بسیاری از خارجی ها بوده است
.
.
آجودانیه
.
آجودانیه در شرق نیاوران قرار دارد و تا اقدسیه ادامه پیدا می کند
.
آجودانیه متعلق به رضاخان اقبال السلطنه وزیر قورخانه ناصرالدین شاه بوده ، او ابتدا آجودان مخصوص شاه بوده است
.
.
اقدسیه
.
نام قبلی اقدسیه (تا قبل از ۱۲۹۰ قمری) حصار ملا بوده است
.
ناصرالدین شاه زمین های آنجا را به باغ تبدیل و برای یکی از همسران خود به نام امینه اقدس (اقدس الدوله) کاخی ساخت و به همین دلیل این منطقه به اقدسیه معروف شد
.
.
جماران
.
زمین های جماران متعلق به سید محمد باقر جمارانی از روحانیان معروف در زمان ناصر الدین شاه بوده است
.
برخی از اهالی معتقدند که در کوه های این محله از قدیم ، مار فراوان بوده و مارگیران برای گرفتن مار به این ده می آمدند و دلیل نامگذاری این منطقه نیز همین بوده است
.
و عده ای هم معتقدند که جمر و کمر به معنی سنگ بزرگ است و چون از این مکان سنگ های بزرگ به دست می آمده است ، آنجا را جمران ، یعنی محل به دست آمدن جمر نامیده اند
.
.
پل رومی
.
پل رومی در واقع پل کوچکی بوده که دو سفارت روسیه و ترکیه را به هم متصل می کرده است
.
عده ای هم معتقدند که نام پل از مولانا جلال الدین رومی گرفته شده است
.
.
جوادیه (در جنوب تهران)
.
بسیاری از زمین های جوادیه متعلق به آقای فرد دانش بوده است که اهالی محل به او جواد آقا بزرگ لقب داده بودند
.
مسجد جامعی نیز توسط جواد آقا بزرگ در این منطقه بنا نهاده شده است که به نام مسجد فرد دانش هم معروف است
.
.
داودیه (بین میرداماد و ظفر)
.
میرزا آقاخان نوری صدر اعظم این اراضی را برای پسرش ، میرزا داودخان ، خرید و آن را توسعه داد
.
این منطقه در ابتدا ارغوانیه نام داشت و بعدها به دلیل ذکر شده داودیه نام گرفت
.
.
درکه
.
اگرچه هنوز دلیل اصلی نامگذاری این محل مشخص نیست ؛ اما برخی آن را مرتبط به نوعی کفش برای حرکت در برف که در این منطقه استفاده می شده و به زبان اصلی "درگ" نامیده می شده است دانسته اند
.
.
دزاشیب (در نزدیکی تجریش)
.
روایت شده است که قلعه بزرگی در این منطقه به نام " آشِب" وجود داشته است
.
و در گذشته نیز به این منطقه دزآشوب و دزج سفلی و در لهجه محلی ددرشو می گفتند
.
.
زرگنده
.
احتمالا دلیل نامگذاری این محل کشف سکه ها و اشیاء قیمتی در این محل بوده است
.
در گذشته این منطقه ییلاق کارکنان روسیه بوده است
.
.
قلهک
.
کلمه قلهک از دو کلمه "قله" و "ک" تشکیل شده است که قله معرب کلمه کله ، مخفف کلات به معنای قلعه است
.
عقیده اهالی بر این است که به دلیل اهمیت آبادی قلهک که سه راه گذرگاه های لشگرک ، ونک و شمیران بوده است ، به آن (قله - هک) گفته شده است
.
.
کامرانیه
.
زمین های این منطقه ابتدا به میرزا سعیدخان ، وزیر امور خارجه تعلق داشت
.
سپس کامران میرزا پسربزرگ ناصرالدین شاه ، با خرید زمین های حصاربوعلی ، جماران و نیاوران ، اهالی منطقه را مجبور به ترک زمین ها کرد و سپس آنجا را کامرانیه نامید
.
.
محمودیه (بین پارک وی و تجریش یا ولیعصر تا ولنجک)
.
در این منطقه باغی بوده است که متعلق به حاج میرزا آقاسی بوده است و چون نام او عباس بوده آنرا عباسیه می گفتند
.
سپس علاءالدوله این باغ بزرگ را از دولت خرید و به نام پسرش ، محمودخان احتشام السلطنه ، محمودیه نامید
.
.
نیاوران
.
نام قدیم این منطقه گردوی بوده است
.
و برخی معتقدند در زمان ناصرالدین شاه نام این ده به نیاوران تغییر کرده است
.
به این ترتیب که نیاوران مرکب از "نیا" (حد ، عظمت و قدرت) ؛ "ور" (صاحب) و "ان" (علامت نسبت) است ؛ و در مجموع یعنی کاخ دارای عظمت
.
.
ونک
.
نام ونک تشکیل شده است از دو حرف "ون" به نام درخت و حرف "ک" که به صورت صفت ظاهر می شود
.
.
یوسف آباد
.
منطقه یوسف آباد را میرزا یوسف آشتیانی مستوفی الممالک در شمال غربی دارالخلافه ناصری احداث کرد و به نام خود ، یوسف آباد نامید
.
.
پل چوبی
.
قبل از اینکه شهر تهران به شکل امروزی خود درآید ، دور شهر دروازه هایی بنا شده بود تا دفاع از شهر ممکن باشد
.
یکی از این دروازه ها ، دروازه شمیران بود با خندق هایی پر از آب در اطرافش که برای عبور از آن ، از پلی چوبی استفاده می شد
.
امروزه از این دروازه و آن خندق پر از آب اثری نیست ؛ اما این محل همچنان به نام پل چوبی معروف است
.
.
شمیران
.
نظریات مختلفی درباره این نام شمیران وجود دارد
.
یکی از مطرح ترین دلایل عنوان شده ترکیب دو کلمه "سمی یا شمی" به معنای سرد و "ران" به معنای جایگاه است ؛ و در واقع شمیران به معنای جای سرد است. به همین ترتیب نیز تهران به معنای جای گرم است
.
همچنین در نظریه دیگری به دلیل وجود قلعه نظامی در این منطقه به آن شمیران می گفتند
.
و همچنین برخی نیز معتقدند که یکی از نه ولایت ری را شمع ایران می گفتند که بعدها به شمیران تبدیل شده است
.
.
گیشا
.
نام گیشا که در ابتدا کیشا بوده است ، برگرفته از نام دو بنیانگذار این منطقه (کینژاد و شاپوری) می باشد
.
.
منیریه (در جنوب ولیعصر)
.
منیریه در زمان قاجار یکی از محله های اعیان نشین تهران بوده و گفته شده نام آن از نام زن کامران میرزا ، یکی از صاحب منصبان قاجار ، به نام منیر گرفته شده است
.
.
"اگر ناخواسته در این باب قصوری شده ، شرمنده"
.
.
.
.